VIỆT NAM NGHÌN NĂM VĂN HIẾN: TƯỜNG THUẬT PHIÊN XÉT XỬ BLOGGER NGUYỄN HỮU VINH VÀ ĐỒNG SỰ NGUYỄN THỊ MINH THÚY

Tiến Sỹ NGUYỄN VĂN ĐỆ, Hiệu Trưởng Đại Học Đồng Tháp - Chuyển Tin – Kính thưa quý vị, Kính Thưa Quý Tôn Trưởng Đồng Hương, Kính thưa quý đồng nghiệp và anh chị em sinh viên,

Vào sáng ngày 23 tháng 3 năm 2016, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội mở phiên xét xử ông Nguyễn Hữu Vinh và bà Nguyễn Thị Minh Thúy. Cả ông Vinh và bà Thúy đều bị cáo buộc vi phạm điều 258 BLHS “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”..

Ông Vinh và bà Thúy cùng bị bắt ngày 5.5.2014 đến nay đã gần 2 năm. Lẽ ra phiên tòa đã được mở hôm 19/1 nhưng đã bị hủy không lý do.

Vụ án của ông Vinh, bà Thúy có nhiều điểm vi phạm luật tố tụng hình sự Việt Nam:

- Việc giam giữ đã vượt quá thời hạn tạm giam tối đa 9 tháng.

- Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã 3 lần trả hồ sơ về Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao trong khi luật Tố tụng Hình sự quy định, tòa án chỉ được trả hồ sơ tối đa là 2 lần (Điều 121 luật Tố tụng Hình sự Việt Nam).

Cùng với điều 79, 88 trong BLHS, điều 258 bị các tổ chức Nhân quyền Quốc tế, các nhà hoạt động dân chủ chỉ trích là điều luật “mơ hồ” và là công cụ trấn áp của nhà cầm quyền đối với tiếng nói đối kháng ôn hòa trong nước. Một trong những hoạt động được cho là mạnh mẽ nhất và thu hút sự quan tâm của giới tranh đấu trong nước là “Chiến dịch 258”, được khởi xướng bởi Mạng lưới Blogger Việt Nam năm 2013, đòi xóa bỏ điều luật này. Chiến dịch này được thực hiện khi nhà cầm quyền bắt đầu sử dụng điều 258 như một xu hướng mới nhắm vào giới blogger.

Ông Nguyễn Hữu Vinh, được biết tới với bút danh và trang Blog cùng tên Anh Ba Sàm - sinh năm 1956. Ông Vinh nguyên là một sĩ quan công an cao cấp, đảng viên ĐCS VN. Cha ông Vinh là ông Nguyễn Hữu Khiếu, từng là Bộ trưởng Bộ Lao Động, đại sứ VN tại Liên Xô.

Sau khi rời ngành công an, ông Nguyễn Hữu Vinh từng thành lập Công ty TNHH Điều tra và Bảo vệ - VPI, là công ty thám tử tư đầu tiên ở Việt Nam.

Từ vài hôm trước, công an đã bao vây, canh gác nhà riêng của nhiều nhà hoạt động nhân quyền hầu ngăn cản họ tới quan sát phiên tòa. Một số người còn bị đe dọa sẽ bị hành hung nếu cố tình ra khỏi nhà.

Ngay từ sáng sớm, hàng rào sắt đã được dựng lên, phong tỏa khu vực Tòa án.

Hơn 100 công an sắc phục và một lực lượng rất đông gồm dân phòng, mật vụ, nhân viên môi trường đô thị được huy động quanh khu vực tòa án.

Giống như nhiều phiên tòa “công khai” khác, không một người dân nào được đến gần trụ sở tòa án, nơi đang diễn ra phiên xét xử 2 Blogger nổi tiếng này.

Diễn biến bên ngoài phiên xử Anh Ba Sàm:

Nguyễn Hữu Dũng (anh của Anh Ba Sam), Ts Nguyễn Quang A và dân biểu Đức Martin Patzelt (Từ Đức qua VN để tham dự phiên toà)

Có khoảng 150 người gồm dân oan, những nhà hoạt động nhân quyền từ Hà Nội, Hải Phòng, Nha Trang, Sài Gòn, Đà Nẵng... đang tập trung gần khu vực tòa án. Họ mặc áo in hình ông Vinh, hô các khẩu hiệu đòi tự do cho ông và bà Thúy. Bên cạnh đó còn có một số phóng viên ngoại quốc cũng đã đến tham dự, lấy tin.

Ông Felix Schwarz, phụ trách Chính trị và Nhân quyền
của Đại sứ quán Đức và dân biểu Đức Martin Patzelt

Hiện nay, bà Lê Thị Minh Hà, vợ ông Nguyễn Hữu Vinh đã được vào để tham dự phiên xét xử chồng mình:

Đại diện các Đại sứ quán Mỹ, Đức, Thụy Điển vẫn phải đứng bên ngoài Tòa án mặc dù trước đó họ đã có thư thông báo, yêu cầu được tham dự phiên tòa với tư cách là quan sát viên. Sau một thời gian chờ đợi, tin mới nhất cho biết các đại diện ngoại quốc đã được vào bên trong toà án.

Các luật sư tham gia bào chữa trong phiên tòa gồm các ông Trần Quốc Thuận, Trần Văn Tạo, Hà Huy Sơn, Nguyễn Hà Luân, Trịnh Minh Tân, Nguyễn Tiến Dũng.

Cập nhật: Lúc 9 giờ 45 phút:

Tất cả các ngã tư, khu vực gần toà án đã bị chặn lại. Cùng lúc, công an cho phát loa với nội dung cấm người dân tụ tập và quay phim chụp hình.

Một số công an đã hăm doạ những blogger có mặt để thông tin rằng họ sẽ cho bắt tất cả những ai quay phim và chụp ảnh. Hiện tại, Tiến sĩ Nguyễn Quang A và blogger Nguyễn Đình Hà đã bị bắt.

Trước tình hình bị đe doạ, những người đến tham dự và tranh đấu cho tự do của ông Nguyễn Hữu Vinh và bà Nguyễn Thị Minh Thuý đã tiếp tục kiên trì bám trụ và toạ kháng tại chỗ:

12:10 phiên toà tạm nghỉ trưa.

Theo đề nghị của VKS Nhân dân Tp Hà Nội, mức án dành cho anh Nguyễn Hữu Vinh (blogger Anh Ba Sàm) là từ 5- 6 năm tù. Mức án của chị Nguyễn Thị Minh Thuý là 2-3 năm tù.

Các phóng viên nước ngoài và đại diện các đại sứ quán đều không được vào phòng xử án trực tiếp.

Những người có mặt trong phòng xử chủ yếu là người của lực lượng an ninh.

Theo lời một số người có thể theo dõi trực tiếp phiên toà sáng nay, anh Nguyễn Hữu Vinh và chị Nguyễn Thị Minh Thuý hết sức điềm tĩnh trước toà. Cả anh Vinh và chị Thuý liên tục khẳng định mình vô tội trước các cáo buộc của HĐXX.

Phiên toà tiếp tục lúc 13:00.

Bên ngoài toà án, CTV Dân Làm Báo có cuộc trò chuyện với một vài nhà hoạt động nhân quyền. Ông Ngô Duy Quyền, thành viên Hội Bầu Bí Tương Thân, chồng của luật sư Lê Thị Công Nhân cho rằng: “Việc giam giữ anh Vinh và chị Thúy thì dù 1 ngày cũng là phi pháp. Những điều anh ấy đã làm cũng là chỉ thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình. Mà cái điều 258 BLHS thì nó rất là mơ hồ, thực chất là công cụ của chế độ để đàn áp những người bất đồng chính kiến, những người ngay thẳng thực hiện quyền tự do ngôn luận mà không theo định hướng của đảng”.

Ông Ngô Duy Quyền.

Anh Hoàng Bình, một người đấu tranh nhân quyền từ Sài Gòn cũng có mặt tại Hà Nội tham dự phiên toà nhưng không được vào cho biết: “Hôm nay, tôi đến đây để bày tỏ sự ủng hộ tinh thần với anh Vinh, chị Thuý. Đồng thời để phản đối phiên toà bất công này. Việc bắt giam anh Vinh và chị Thuý là hoàn toàn trái pháp luật và đó là hành vi đàn áp của chính quyền đối với những người đấu tranh ôn hòa”.

Anh Hoàng Bình và ông Tạ Trí Hải.

Khi được hỏi về việc vì sao phiên tòa được thông báo là công khai nhưng không người dân nào được vào tham dự, anh Dương Đại Triều Lâm, thành viên của Mạng Lưới Blogger Việt Nam chia sẻ: "Cũng giống như nhiều phiên tòa xét xử người bất đồng chính kiến khác, chẳng ai được vào xem nó công khai cỡ nào. Chúng tôi thường nói đùa với nhau rằng, lại một phiên tòa Công và rất Khai".

Anh Dương Đại Triều Lâm

Nhận xét về việc này, ông Martin Patzelt, nghị sĩ thuộc Quốc hội Công Hòa liên bang Đức đã nói: “Qua phiên tòa này mà tôi được tham dự, thì sẽ minh chứng được một điều là ở Việt Nam, việc xét xử tuân thủ theo quy định của một nhà nước pháp quyền. Nếu phiên tòa mà không được xét xử công khai theo đúng nghĩa của nó mà người ta không được tham dự phiên tòa, thì đi ngược lại nguyên tắc đó. Người ta sẽ nghi ngờ một nhà nước pháp quyền. Như vậy là sẽ không có lợi cho bên chính quyền.

Tôi nghĩ rằng nếu một bên mà không có gì phải giấu diếm cả, thì người ta sẽ minh bạch, cởi mở ra cho tất cả mọi người đều biết."

Ông cũng cho biết thêm rằng ông đã “từng trải qua những phiên tòa như vậy ở nước Cộng hòa Dân chủ Đức trước kia”. Đó là một phần nội dung cuộc phỏng vấn ông Martin Patzelt do Blogger JB Nguyễn Hữu Vinh thực hiện bên ngoài tòa án TP Hà Nội sáng nay.

16h30, phiên toà đã kết thúc với bản án 5 năm tù giam đối với ông Nguyễn Hữu Vinh và 3 năm tù giam đối với bà Nguyễn Thị Minh Thúy.

Những người tới tham gia phiên toà khi biết kết quả đã đồng thanh hô vang: Nguyễn Hữu Vinh vô tội, Nguyễn Thị Minh Thuý vô tội, phản đối phiên toà bất công.

Ghi nhận thông tin nhanh từ các luật sư trong phiên toà Dân Làm Báo xin chia sẻ cùng các bạn:

Một ngày liên tục của phiên tòa xét xử anh Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh. Bắt đầu từ lúc 8g30 sáng, kết thúc lúc 16g50 bằng một bản án đọc hết đúng 50 phút.

Ngay từ phút đầu, phiên tòa đã rất căng thẳng và đáng để ghi nhớ khi Hội đồng xét xử giải thích với các Luật sư rằng “Cơ quan An ninh yêu cầu các Luật sư không mang máy tính vào phòng xử” trong khi đó, phía Viện Kiểm Sát và Tòa có tới 3 cái máy tính để làm việc. Họ nói với các luật sư rằng, nếu cần đến máy tính thì họ sẽ cung cấp cho mượn.

Tất nhiên, chả có LS nào mượn của họ hết, vì toàn bộ tài liệu đều để trong máy tính cá nhân đang bị giữ lại ở ngoài cửa. Không lẽ mượn cái máy của họ để chơi Game.

Bắt đầu bằng Cáo trạng của đại diện VKS, và như dự đoán, cả Nguyễn Hữu Vinh và cô trợ lý Nguyễn Minh Thúy đều phủ nhận, bác bỏ tất cả các cáo buộc nhằm vào mình.

Dù cách ly từng người để Tòa và Viện KS thẩm vấn, nhưng Vinh và Thúy đều có lời khai thống nhất và dứt khoát

Nguyễn Hữu Vinh trả lời bình tĩnh, khúc triết và tỷ mỉ. Thần thái của anh giống như người đang đứng ở một diễn đàn để tranh biện về vấn đề mình đang quan tâm chứ không phải ở nơi đầy thù hằn nhắm vào mình.

Đặc biệt phải nói đến Thúy, ngày hôm nay gương mặt cô rất tươi tắn và cứng cỏi, khiến cho những người dự khán phải đặc biệt khâm phục người phụ nữ ấy.